Specifični slučajevi u postupku obračunavanja i plaćanja PDV u oblasti građevinarstva

Servis računara online zakazivanje

Specifični slučajevi u postupku obračunavanja i plaćanja PDV u oblasti građevinarstva

„1. Za promet dobara i usluga iz oblasti građevinarstva koji obveznik PDV vrši drugom obvezniku PDV, odnosno licu iz člana 9. stav 1. Zakona o porezu na dodatu vrednost („Sl. glasnik RS“, br. 84/2004, 86/2004 – ispr., 61/2005, 61/2007, 93/2012, 108/2013, 6/2014 – usklađeni din. izn., 68/2014 – dr. zakon, 142/2014 i 5/2015 – usklađeni din. izn. – dalje: Zakon), obavezu obračunavanja i plaćanja PDV ima primalac dobara ili usluga kao poreski dužnik iz člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona, ako je primalac dobara ili usluga investitor i ako je isporučilac dobara ili usluga izvođač radova, u skladu sa zakonom kojim se uređuje planiranje i izgradnja. Investitorom se, u smislu zakona kojim se uređuje planiranje i izgradnja, smatra lice za čije potrebe se gradi objekat i na koje glasi građevinska dozvola, dok se izvođačem radova, u smislu ovog zakona, smatra lice koje je sa investitorom zaključilo ugovor o građenju građevinskog objekta, uključujući i dograđivanje, sa pravima i obavezama koji su tim zakonom propisani za izvođača radova. S tim u vezi, za celokupan promet dobara i usluga koji obveznik PDV – izvođač radova, u okviru građenja i dogradnje građevinskog objekta, vrši obvezniku PDV – investitoru (bez obzira da li građevinska dozvola na tog obveznika PDV glasi kao na jedinog imaoca prava građenja ili je taj obveznik PDV jedno od lica na koje glasi građevinska dozvola), obavezu obračunavanja PDV ima obveznik PDV – investitor kao poreski dužnik iz člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona. Međutim, za promet dobara i usluga u okviru rekonstrukcije i adaptacije postojećeg građevinskog objekta, obavezu obračunavanja PDV ima obveznik PDV – izvođač radova, s obzirom da se obveznik PDV kojem se vrši predmetni promet u okviru rekonstrukcije i adaptacije objekta ne smatra investitorom u smislu zakona kojim se uređuje planiranje i izgradnja.

Pored toga, kada građevinska dozvola za izgradnju građevinskog objekta glasi na dva lica – obveznika PDV i fizičko lice (dalje: suinvestitori), pri čemu se obveznik PDV ugovorom obavezao da će finansirati celokupnu izgradnju objekta, u tom slučaju obveznik PDV – suinvestitor koji finansira izgradnju celog objekta, vrši promet dobara iz člana 4. stav 3. tačka 6) Zakona suinvestitoru – fizičkom licu, u srazmeri sa suvlasničkim udelom na zemljištu suinvestitora – fizičkog lica. Obveznik PDV – suinvestitor koji finansira izgradnju celog objekta ima obavezu da za predmetni promet obračuna PDV i da obračunati PDV plati u skladu sa Zakonom.

* * *

Odredbama člana 3. Zakona propisano je, da su predmet oporezivanja PDV isporuka dobara i pružanje usluga koje poreski obveznik izvrši u Republici uz naknadu, u okviru obavljanja delatnosti, kao i uvoz dobara u Republiku.

Promet dobara, u smislu ovog zakona, a u skladu sa odredbom člana 4. stav 1. Zakona, je prenos prava raspolaganja na telesnim stvarima (dalje: dobra) licu koje tim dobrima može raspolagati kao vlasnik, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.

U skladu sa odredbom stava 3. tačka 6) istog člana Zakona, prometom dobara, u smislu ovog zakona, smatra se i isporuka dobara proizvedenih ili sastavljenih po nalogu naručioca, od materijala isporučioca, ako se ne radi samo o dodacima ili drugim sporednim materijalima.

Promet usluga, u smislu ovog zakona, su svi poslovi i radnje u okviru obavljanja delatnosti koji nisu promet dobara iz člana 4. ovog zakona (član 5. stav 1. Zakona).

Prema odredbi člana 10. stav 1. tačka 1) Zakona, poreski dužnik, u smislu ovog zakona, je obveznik iz člana 8. i člana 9. stav 2. ovog zakona.

Odredbom člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona propisano je da je, izuzetno od stava 1. tačka 1) ovog člana, poreski dužnik primalac dobara ili usluga iz oblasti građevinarstva, obveznik PDV, odnosno lice iz člana 9. stav 1. ovog zakona, za promet izvršen od strane obveznika PDV, ako je primalac dobara ili usluga investitor i ako je isporučilac dobara ili usluga izvođač radova, u skladu sa zakonom kojim se uređuje planiranje i izgradnja.

Prema odredbi člana 2. tačka 21) Zakona o planiranju i izgradnji („Sl. glasnik RS“, br. 72/2009, 81/2009 – ispr., 64/2010 – odluka US, 24/2011, 121/2012, 42/2013 – odluka US, 50/2013 – odluka US, 98/2013 – odluka US, 132/2014 i 145/2014), investitor jeste lice za čije potrebe se gradi objekat i na čije ime glasi građevinska dozvola.

Građenje, u skladu sa članom 2. tačka 31) Zakona o planiranju i izgradnji, jeste izvođenje građevinskih i građevinsko-zanatskih radova, ugradnja instalacija, postrojenja i opreme.

Rekonstrukcija jeste izvođenje građevinskih radova na postojećem objektu u gabaritu i volumenu objekta, kojima se: utiče na stabilnost i sigurnost objekta i zaštitu od požara; menjaju konstruktivni elementi ili tehnološki proces; menja spoljni izgled objekta ili povećava broj funkcionalnih jedinica vrši zamena uređaja postrojenja, opreme i instalacija sa povećanjem kapaciteta (član 2. tačka 32) Zakona o planiranju i izgradnji).

Dogradnja, u skladu sa članom 2. tačka 33) Zakona o planiranju i izgradnji, jeste izvođenje građevinskih i drugih radova kojima se izgrađuje novi prostor van postojećeg gabarita objekta, kao i nadziđivanje objekta, i sa njim čini građevinsku, funkcionalnu ili tehničku celinu.

Odredbama člana 136. stav 1. Zakona o planiranju i izgradnji propisano je da građevinska dozvola sadrži naročito podatke o:

  • investitoru;
  • objektu čije se građenje dozvoljava sa podacima o gabaritu, visini, ukupnoj površini i predračunskoj vrednosti objekta;
  • katastarskoj parceli, odnosno katastarskim parcelama na kojima se gradi objekat;
  • postojećem objektu koji se uklanja ili rekonstruiše radi građenja;
  • roku važenja građevinske dozvole;
  • dokumentaciji na osnovu koje se izdaje.

Prema odredbi člana 149. Zakona o planiranju i izgradnji, pre početka građenja investitor obezbeđuje: obeležavanje građevinske parcele, regulacionih, nivelacionih i građevinskih linija, u skladu sa propisima kojima je uređeno izvođenje geodetskih radova; obeležavanje gradilišta odgovarajućom tablom, koja sadrži: podatke o objektu koji se gradi, investitoru, odgovornom projektantu, broj građevinske dozvole, izvođaču radova, početku građenja i roku završetka izgradnje.

Odredbama člana 152. stav 1. Zakona o planiranju i izgradnji propisano je, da je izvođač radova dužan da:

  • pre početka radova potpiše projekat za izvođenje;
  • rešenjem odredi odgovornog izvođača radova na gradilištu;
  • odgovornom izvođaču radova obezbedi ugovor o građenju i dokumentaciju na osnovu koje se gradi objekat;
  • obezbedi preventivne mere za bezbedan i zdrav rad, u skladu sa zakonom.
  1. Ako poseduje račun (ili drugi dokument koji služi kao račun) prethodnog učesnika u prometu (obveznika PDV – izvođača radova) koji je izdat u skladu sa Zakonom, obveznik PDV – suinvestitor koji finansira izgradnju celog objekta ima pravo da PDV koji je, kao poreski dužnik iz člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona, obračunao za promet dobara i usluga koji mu je izvršio obveznik PDV – izvođač radova, odbije kao prethodni porez, s obzirom da predmetna dobra i usluge koristi za promet dobara i usluga sa pravom na odbitak prethodnog poreza (u cilju izgradnje građevinskog objekta za potrebe obavljanja delatnosti u okviru koje vrši promet dobara i usluga sa pravom na odbitak prethodnog poreza, odnosno da bi izvršio oporezivi promet dobara suinvestitoru – fizičkom licu).

* * *

Saglasno odredbi člana 27. Zakona, prethodni porez je iznos PDV obračunat u prethodnoj fazi prometa dobara i usluga, odnosno plaćen pri uvozu dobara, a koji obveznik može da odbije od PDV koji duguje.

Prema odredbama člana 28. stav 1. Zakona, pravo na odbitak prethodnog poreza obveznik može da ostvari ako dobra nabavljena u Republici ili iz uvoza, uključujući i nabavku opreme, kao i objekata za vršenje delatnosti i ekonomski deljivih celina u okviru tih objekata, odnosno primljene usluge, koristi ili će ih koristiti za promet dobara i usluga:

  • koji je oporeziv PDV;
  • za koji u skladu sa članom 24. ovog zakona postoji oslobođenje od plaćanja PDV;
  • koji je izvršen u inostranstvu, ako bi za taj promet postojalo pravo na odbitak prethodnog poreza da je izvršen u Republici.

Pravo na odbitak prethodnog poreza, prema odredbama člana 28. stav 2. Zakona, obveznik može da ostvari ako poseduje račun izdat od strane drugog obveznika u prometu o iznosu prethodnog poreza, u skladu sa ovim zakonom ili dokument o izvršenom uvozu dobara u kojem je iskazan prethodni porez i dokument kojim se potvrđuje da je iskazani PDV plaćen prilikom uvoza.

Odredbama stava 3. istog člana Zakona propisano je, da u poreskom periodu u kojem su ispunjeni uslovi iz st. 1. i 2. ovog člana obveznik može da odbije prethodni porez od dugovanog PDV, i to:

  • obračunati i iskazani PDV za promet dobara i usluga, koji je ili će mu biti izvršen od strane drugog obveznika u prometu;
  • PDV koji je plaćen prilikom uvoza dobara.

Saglasno odredbi stava 4. istog člana Zakona, pravo na odbitak prethodnog poreza nastaje danom ispunjenja uslova iz st. 1 – 3. ovog člana.

Prema odredbi člana 28. stav 5. Zakona, pravo na odbitak prethodnog poreza može da ostvari i poreski dužnik iz člana 10. stav 1. tač. 2) i 3) ovog zakona, pod uslovom da je na naknadu za primljena dobra i usluge obračunao PDV u skladu sa ovim zakonom i da primljena dobra i usluge koristi za promet dobara i usluga iz stava 1. ovog člana, kao i poreski dužnik iz člana 10. stav 2. ovog zakona, pod uslovom da poseduje račun prethodnog učesnika u prometu u skladu sa ovim zakonom, da je po osnovu avansnog plaćanja, odnosno na naknadu za dobra i usluge obračunao PDV u skladu sa ovim zakonom i da će ta dobra i usluge koristiti za promet dobara i usluga iz stava 1. ovog člana.

Obveznik može da ostvari pravo na odbitak prethodnog poreza u roku od pet godina od isteka godine u kojoj je stekao ovo pravo (član 28. stav 6. Zakona).“

Mišljenje Ministarstva finansija br.011-00-786/2013-04 od 24.06.2015. godine

 

Servis računara online zakazivanje