Problem refundacije PDV po osnovu kupovine stana u slučaju smrti člana porodičnog domaćinstva lica koje je ostvarilo pravo na refundaciju
Napomena : Pročitajte ceo tekst (a ne samo tekst obeležen bojom ili podvlačenjem) jer samo ceo tekst u potpunosti tumači i objašnjava određeno pitanje odnosno problem
Problem refundacije PDV po osnovu kupovine stana u slučaju smrti člana porodičnog domaćinstva lica koje je ostvarilo pravo na refundaciju
„Fizičko lice – punoletni državljanin Republike Srbije, sa prebivalištem na teritoriji Republike Srbije, koje kupuje prvi stan, ima pravo na refundaciju PDV po osnovu kupovine prvog stana za sebe i članove svog porodičnog domaćinstva, ako su ispunjeni svi uslovi za ostvarivanje predmetnog prava. Pravo na refundaciju PDV kupcu prvog stana ostvaruje se na osnovu podnetog zahteva, pri čemu se ispunjenost uslova za ostvarivanje ovog prava utvrđuje u odnosu na dan overe ugovora o kupoprodaji stana, osim uslova koji su propisani odredbama člana 56a stav 2. tačka 1) i stav 3. Zakona o porezu na dodatu vrednost („Sl. glasnik RS“, br. 84/2004, 86/2004 – ispr., 61/2005, 61/2007, 93/2012 i 108/2013 – dalje: Zakon), čija ispunjenost se utvrđuje u odnosu na dan podnošenja zahteva za refundaciju PDV kupcu prvog stana.
S tim u vezi, a uz ispunjenje svih propisanih uslova, kupac prvog stana ima pravo na refundaciju PDV po osnovu kupovine prvog stana i za lice koje je preminulo (u konkretnom slučaju supružnik), ako se to lice na dan overe ugovora o kupoprodaji stana smatralo članom porodičnog domaćinstva kupca prvog stana u smislu odredbe člana 56a stav 6. Zakona. Napominjemo, u tom slučaju kupac prvog stana uz zahtev za refundaciju PDV, pored ostalog, dostavlja i dokument kojim se potvrđuje da je fizičko lice za koje zahteva refundaciju PDV bilo član porodičnog domaćinstva kupca prvog stana na dan overe ugovora o kupoprodaji stana, kao i dokaz o prebivalištu tog lica na dan overe predmetnog ugovora.
* * *
Odredbom člana 56a stav 1. Zakona propisano je, da pravo na refundaciju PDV za kupovinu prvog stana, na osnovu podnetog zahteva, ima fizičko lice – punoletni državljanin Republike, sa prebivalištem na teritoriji Republike, koji kupuje prvi stan (dalje: kupac prvog stana).
Saglasno odredbi stava 2. istog člana Zakona, kupac prvog stana može da ostvari refundaciju PDV iz stava 1. ovog člana, pod sledećim uslovima:
- da od 1. jula 2006. godine do dana overe ugovora o kupoprodaji na osnovu kojeg stiče prvi stan nije imao u svojini, odnosno susvojini stan na teritoriji Republike;
- da je ugovorena cena stana sa PDV u potpunosti isplaćena prodavcu uplatom na tekući račun prodavca.
Izuzetno od stava 2. tačka 2) ovog člana, kod kupovine stana pod neprofitnim uslovima od jedinice lokalne samouprave ili neprofitne stambene organizacije osnovane od strane jedinice lokalne samouprave za realizaciju aktivnosti uređenih propisima iz oblasti socijalnog stanovanja, refundacija PDV iz stava 1. ovog člana može da se ostvari pod uslovom da je na ime ugovorene cene stana sa PDV isplaćen iznos koji nije manji od iznosa PDV obračunatog za prvi prenos prava raspolaganja na stanu, na tekući račun prodavca (stav 3. istog člana Zakona).
Pravo na refundaciju PDV iz stava 1. ovog člana može se ostvariti za stan čija površina za kupca prvog stana iznosi do 40 m², a za članove njegovog porodičnog domaćinstva do 15 m² po svakom članu koji nije imao u svojini, odnosno susvojini stan na teritoriji Republike u periodu iz stava 2. tačka 1) ovog člana, a za vlasnički udeo na stanu do površine srazmerne vlasničkom udelu u odnosu na površinu do 40 m², odnosno do 15 m² (član 56a stav 4. Zakona).
Odredbom stava 5. istog člana Zakona propisano je, da ako kupac prvog stana kupuje stan površine koja je veća od površine za koju u skladu sa stavom 4. ovog člana ima pravo na refundaciju PDV, pravo na refundaciju PDV može da ostvari do iznosa koji odgovara površini stana iz stava 4. ovog člana.
Porodičnim domaćinstvom kupca prvog stana, u smislu stava 4. ovog člana, smatra se zajednica života, privređivanja i trošenja prihoda kupca prvog stana, njegovog supružnika, kupčeve dece, kupčevih usvojenika, dece njegovog supružnika, usvojenika njegovog supružnika, kupčevih roditelja, njegovih usvojitelja, roditelja njegovog supružnika, usvojitelja kupčevog supružnika, sa istim prebivalištem kao kupac prvog stana (član 56a stav 6. Zakona).
Prema odredbi člana 56a stav 7. Zakona, pravo na refundaciju PDV iz stava 1. ovog člana nema:
- kupac stana koji je ostvario refundaciju PDV po osnovu kupovine prvog stana;
- član porodičnog domaćinstva kupca prvog stana za kojeg je kupac prvog stana ostvario refundaciju PDV, u slučaju kada taj član porodičnog domaćinstva kupuje stan;
- kupac stana koji je stekao prvi stan bez obaveze prodavca da za promet tog stana plati porez na prenos apsolutnih prava po osnovu kupovine prvog stana u skladu sa zakonom kojim se uređuje porez na imovinu;
- član porodičnog domaćinstva kupca prvog stana koji je stekao prvi stan bez obaveze prodavca da za promet tog stana plati porez na prenos apsolutnih prava po osnovu kupovine prvog stana u skladu sa zakonom kojim se uređuje porez na imovinu, a za koga je ostvareno to poresko oslobađanje.
U skladu sa odredbom člana 56a stav 8. Zakona, nadležni poreski organ, po sprovedenom postupku kontrole ispunjenosti uslova za ostvarivanje prava na refundaciju PDV koji moraju da budu ispunjeni na dan overe ugovora o kupoprodaji stana, osim uslova iz stava 2. tačka 2), odnosno stava 3. ovog člana koji mora da bude ispunjen na dan podnošenja zahteva za refundaciju PDV, donosi rešenje o refundaciji PDV kupcu prvog stana.
Prema odredbi stava 9. istog člana Zakona, nadležni poreski organ vodi evidenciju o kupcima prvog stana i članovima porodičnih domaćinstava kupaca prvog stana za koje su kupci prvog stana ostvarili refundaciju PDV, kao i o iznosu ostvarene refundacije PDV.
Prema odredbama člana 10a st. 1. i 4. Pravilnika o postupku ostvarivanja prava na povraćaj PDV i o načinu i postupku refakcije i refundacije PDV („Sl. glasnik RS“, br. 107/2004, 65/2005, 63/2007, 107/2012, 120/2012 i 74/2013 – dalje: Pravilnik) kupac prvog stana ostvaruje refundaciju PDV u skladu sa Zakonom, na osnovu pismenog zahteva, koji podnosi nadležnom poreskom organu na Obrascu RFN – Zahtev kupca prvog stana za refundaciju PDV.
Prema odredbi stava 2. istog člana Pravilnika, stanovima, u smislu ovog pravilnika, smatraju se stambeni objekti, ekonomski deljive celine u okviru tih objekata, kao i vlasnički udeli na tim dobrima (dalje: stan).
U skladu sa odredbom člana 10a stav 3. Pravilnika, nadležni poreski organ iz stava 1. ovog člana je organizaciona jedinica Poreske uprave koja je nadležna za prijem evidencione prijave obveznika PDV – prodavca stana u skladu sa Pravilnikom.
Saglasno odredbi člana 10a stav 5. Pravilnika, uz zahtev iz stava 1. ovog člana dostavlja se:
- izvod iz matične knjige rođenih;
- uverenje o državljanstvu;
- dokaz o prebivalištu (overena fotokopija lične karte ili potvrda o prebivalištu);
- overena kopija ugovora o kupoprodaji stana;
- račun ili drugi dokument koji služi kao račun o kupoprodaji stana u kojem je iskazan PDV;
- dokaz da je ugovorena cena stana sa PDV u potpunosti isplaćena uplatom na tekući račun prodavca, odnosno dokaz da je na ime ugovorene cene stana sa PDV isplaćen iznos koji nije manji od iznosa PDV obračunatog za prvi prenos prava raspolaganja na stanu uplatom na tekući račun prodavca u slučaju kupovine stana pod neprofitnim uslovima iz člana 56a stav 3. Zakona;
- overena izjava kupca da kupuje prvi stan.
Prema odredbi člana 10a stav 6. Pravilnika, ako kupac prvog stana podnosi zahtev za refundaciju PDV i po osnovu člana, odnosno članova njegovog porodičnog domaćinstva, pored dokumenata iz stava 5. ovog člana, dostavlja i:
1) dokument kojim se potvrđuje da je fizičko lice po osnovu koga kupac prvog stana zahteva refundaciju PDV član porodičnog domaćinstva kupca prvog stana u skladu sa članom 56a stav 6. Zakona;
2) dokaz o prebivalištu člana porodičnog domaćinstva (overena fotokopija lične karte ili potvrda o prebivalištu).
Nadležni poreski organ iz stava 3. ovog člana, po sprovedenom postupku kontrole ispunjenosti uslova za ostvarivanje prava na refundaciju PDV, rešenjem odlučuje o zahtevu u roku od 30 dana od dana podnošenja zahteva, a u roku od 15 dana od dana dostavljanja rešenja vrši se refundacija PDV (član 10a stav 8. Pravilnika).“
Mišljenje Ministarstva finansija br. 430-01-00138/2014-04 od 10.04.2014. godine