Gubitak prava na mirovanje poreskog duga u slučajevima koji su propisani zakonom
Gubitak prava na mirovanje poreskog duga u slučajevima koji su propisani zakonom
„Poreski obveznik koji je stekao pravo na mirovanje glavnog poreskog duga dužan je da od 1. januara 2013. godine, redovno plaća tekuće obaveze, što znači da svoje tekuće poreske obaveze plati o njihovoj dospelosti. Posebne pogodnosti koje su propisane Zakonom o uslovnom otpisu kamata i mirovanju poreskog duga („Sl. glasnik RS“, br. 119/2012 – dalje: ZOUK) uslovljene su redovnim plaćanjem tekućih obaveza po osnovu svih javnih prihoda počev od 1. januara 2013. godine, pri čemu napominjemo da poreske obaveze utvrđene rešenjem nadležnog poreskog organa u postupku poreske kontrole u periodu mirovanja glavnog poreskog duga nemaju karakter tekućih obaveza u smislu ZOUK.
U vezi sa navedenim, a u konkretnom slučaju, kada drugostepeni poreski organ poništi rešenje prvostepenog poreskog organa kojim je utvrđena poreska obaveza na osnovu koje je poreski obveznik stekao pravo na mirovanje glavnog poreskog duga u skladu sa ZOUK i vrati predmet prvostepenom poreskom organu na ponovni postupak, nakon čega prvostepeni organ donese rešenje u ponovnom postupku kojim je poreska obaveza umanjena, mišljenja smo da donošenje novog rešenja od strane prvostepenog organa ne predstavlja osnov za osporavanje prava koje ima poreski obveznik u skladu sa ZOUK. Naime, kako se primenom načela lex specialis derogat legi generali zaključuje da su prava propisana ZOUK (pravo na mirovanje glavnog poreskog duga, pravo na otpis kamate i pravo na otpis glavnog duga za obavezno zdravstveno osiguranje) posebna prava poreskog obveznika, to se na sticanje, a samim tim i na gubitak tih prava primenjuju isključivo odredbe ZOUK.
Prema tome, poreski obveznik kome je nadležni organ utvrdio pravo na mirovanje glavnog poreskog duga u skladu sa ZOUK, može da izgubi ovo pravo samo u slučajevima propisanim tim zakonom (npr. ako u periodu mirovanja glavnog poreskog duga prestane da redovno izmiruje tekuće obaveze), pri čemu se tekućim obavezama, u smislu ovog zakona, ne smatraju poreske obaveze utvrđene rešenjem nadležnog poreskog organa u postupku poreske kontrole, odnosno u ponovnom postupku poreske kontrole, u periodu mirovanja glavnog poreskog duga.
***
Glavnim poreskim dugom, u smislu ZOUK, smatra se dug po osnovu poreskih obaveza dospelih za plaćanje zaključno sa 31. oktobrom 2012. godine, osim po osnovu doprinosa za obavezno zdravstveno osiguranje, a koji je evidentiran u poreskom računovodstvu Poreske uprave, odnosno kod nadležnog organa jedinice lokalne samouprave, na dan 31. oktobra 2012. godine (član 2. stav 1. tačka 4) ZOUK).
Tekuće obaveze definisane su kao obaveze po osnovu svih javnih prihoda koje periodično dospevaju za plaćanje u smislu poreskih propisa, odnosno drugih akata, počev od 1. januara 2013. godine (član 2. stav 1. tačka 7) ZOUK).
Članom 3. st. 1. i 2. Zakona, propisuje se da glavni poreski dug koji nije izmiren do dana stupanja na snagu ovog zakona, miruje od 1. januara 2013. godine, na način i po postupku propisanim ovim zakonom.
Odredbama člana 4. ZOUK, propisano je da za vreme mirovanja glavnog poreskog duga do njegove otplate u celosti, ne teče kamata. Za vreme mirovanja, glavni poreski dug se valorizuje indeksom potrošačkih cena, počev od 1. novembra 2012. godine do otplate duga u celosti.
Odredbama člana 5. ZOUK propisano je da, poreski obveznik stiče pravo na mirovanje glavnog poreskog duga ako obaveze dospele za plaćanje, počev od 1. novembra 2012. godine do 31. decembra 2012. godine, plati najkasnije do 31. januara 2013. godine. Poreski obveznik kojem je utvrđeno pravo na mirovanje poreskog duga, dužan je da od 1. januara 2013. godine redovno plaća tekuće obaveze.
Prema odredbi člana 6. stav 1. ZOUK, poreski obveznik stiče pravo na otpis celokupne kamate i glavnog duga po osnovu doprinosa za obavezno zdravstveno osiguranje, ukoliko u periodu mirovanja duga izmiri glavni poreski dug.
Nadležni organ, nakon uplate glavnog poreskog duga, po službenoj dužnosti, vrši otpis kamate i celokupnog duga po osnovu doprinosa za obavezno zdravstveno osiguranje (član 6. stav 2. ZOUK).“
Mišljenje Ministarstva finansija br. 413-00-262/2014-04 od 18.09.2014. godine
