Na iznos otpremnine iznad neoporezivog koja se isplaćuje zaposlenom koji je proglašen za “tehnološki višak” plaća se porez na dohodak
Na iznos otpremnine iznad neoporezivog koja se isplaćuje zaposlenom koji je proglašen za “tehnološki višak” plaća se porez na dohodak
„Odredbom člana 9. stav 1. tačka 19) Zakona o porezu na dohodak građana („Sl. glasnik RS“, br. 24/2001, 80/2002, 80/2002 – dr. zakon, 135/2004, 62/2006, 65/2006 – ispr., 31/2009, 44/2009, 18/2010, 50/2011 i 91/2011 – odluka US – dalje: Zakon) propisano je da se porez na dohodak građana ne plaća na primanja ostvarena po osnovu otpremnine, odnosno novčane naknade koje poslodavac isplaćuje zaposlenom za čijim je radom prestala potreba, u skladu sa zakonom kojim se uređuju radni odnosi – do iznosa koji je utvrđen tim zakonom.
Prema članu 158. Zakona o radu („Sl. glasnik RS“, br. 24/2005, 61/2005 i 54/2009) poslodavac je dužan da pre otkaza ugovora o radu zaposlenom, za čijim je radom prestala potreba usled tehnoloških, ekonomskih ili organizacionih promena ili smanjenja obima posla (po članu 179. tačka 9) tog zakona), isplati otpremninu u visini koja ne može biti niža od zbira trećine zarade zaposlenog za svaku navršenu godinu rada u radnom odnosu za prvih 10 godina provedenih u radnom odnosu i četvrtine zarade zaposlenog za svaku narednu navršenu godinu rada u radnom odnosu preko 10 godina provedenih u radnom odnosu.
Pod zaradom u odnosu na koju se određuje visina otpremnine smatra se, prema članu 159. Zakona o radu, prosečna mesečna zarada zaposlenog isplaćena za poslednja tri meseca koja prethode mesecu u kojem se isplaćuje otpremnina.
Dakle, napred navedeni iznos otpremnine zbog prestanka rada zaposlenog, utvrđen u skladu sa članom 158. stav 2. Zakona o radu, u zavisnosti od svakog konkretnog slučaja (navršene godine rada u radnom odnosu, prosečna mesečna zarada), oslobođen je plaćanja poreza saglasno članu 9. stav 1. tačka 19) Zakona.
Na iznos otpremnine, odnosno novčane naknade koja se zaposlenom isplaćuje iznad neoporezivog iznosa utvrđenog u skladu sa članom 9. stav 1. tačka 19) Zakona i članom 158. stav 2. Zakona o radu, plaća se porez na dohodak građana na druge prihode prema odredbi člana 85. stav 1. tačka 12) Zakona.
Porez na druge prihode plaća se po stopi od 20%, na osnovicu koju čini oporezivi prihod kao bruto prihod umanjen za normirane troškove u visini od 20% (član 85. stav 3. i član 86. Zakona).
Porez na ostale prihode, saglasno odredbama čl. 99. i 101. Zakona, utvrđuje se i plaća po odbitku od svakog pojedinačno ostvarenog prihoda, ako je isplatilac prihoda pravno lice ili preduzetnik, tako što za svakog obveznika i za svaki pojedinačno isplaćen prihod, isplatilac obračunava, obustavlja i uplaćuje porez na propisane račune u momentu isplate prihoda, u skladu sa propisima koji važe na dan isplate prihoda.
Prilikom isplate otpremnine iznad propisanog neoporezivog iznosa, poslodavac podnosi zbirnu poresku prijavu o plaćenom porezu po odbitku na obrascu PP OPJ-8 i Specifikaciju uplate poreza prema opštinama, u skladu sa Pravilnikom o načinu utvrđivanja, plaćanja i evidentiranja poreza po odbitku i o sadržini zbirne poreske prijave o obračunatom i plaćenom porezu po odbitku („Sl. glasnik RS“, br. 137/2004 i 82/2006).
Iznos otpremnine koja se kao takva isplaćuje zaposlenom za čijim je radom prestala potreba usled tehnoloških, ekonomskih ili organizacionih promena ne podleže plaćanju doprinosa za obavezno socijalno osiguranje.
Zarade i drugi prihodi koji su predmet oporezivanja porezom na dohodak građana prilikom njihovog ostvarivanja (umanjeni za plaćeni porez i doprinose ako se plaćaju), ako zajedno sa prihodima po drugim osnovima koji ulaze u osnovicu godišnjeg poreza prelaze propisani neoporezivi iznos, podležu plaćanju i godišnjeg poreza na dohodak građana (na iznos iznad neoporezivog iznosa), kao dodatnog poreza, u skladu sa odredbama čl. 87. do 89. Zakona.
U vezi sa pitanjem da li je poslodavac dužan da postupi po Posebnom kolektivnom ugovoru za delatnost poljoprivrede, prehrambene, duvanske industrije i vodoprivrede Srbije, u pogledu visine otpremnine koju poslodavac isplaćuje zaposlenom za čijim je radom prestala potreba, obaveštavamo vas da je za davanje odgovora na predmetno pitanje nadležno resorno Ministarstvo rada i socijalne politike u čijem delokrugu rada je oblast radnih odnosa.“
Mišljenje Ministarstva finansija br. 414-00-74/2011-04 od 06.10.2011. godine
