Kriterijumi za paušalno oporezivanje prihoda od samostalne delatnosti
Kriterijumi za paušalno oporezivanje prihoda od samostalne delatnosti
„Načelno ukazujemo da je oporezivanje prihoda od samostalne delatnosti uređeno odredbama čl. 31. do 51. Zakona o porezu na dohodak građana („Sl. glasnik RS“, br. 24/2001, 80/2002, 80/2002 – dr. zakon, 135/2004, 62/2006, 65/2006 – ispr., 31/2009, 44/2009, 18/2010, 50/2011, 91/2011 – odluka US, 7/2012 – usklađeni din. izn. i 93/2012 – dalje: Zakon).
Prihodom od samostalne delatnosti smatra se prihod ostvaren od privrednih delatnosti, pružanjem profesionalnih i drugih intelektualnih usluga, kao i prihod od drugih delatnosti, ukoliko se na taj prihod po ovom zakonu porez ne plaća po drugom osnovu.
Stopa poreza na prihode od samostalne delatnosti iznosi 10% (član 38. Zakona).
Preduzetnik koji s obzirom na okolnosti nije u stanju da vodi poslovne knjige o ostvarenom prometu, ili kome njihovo vođenje otežava obavljanje delatnosti, ima pravo da podnese zahtev da porez na prihode od samostalne delatnosti plaća na paušalno utvrđen prihod (član 40. stav 1. Zakona).
Međutim, pravo na paušalno oporezivanje ne može se, u određenim slučajevima priznati preduzetniku, i to:
- osnivaču ortačke radnje;
- koji obavlja delatnost iz oblasti: trgovine na veliko i trgovine na malo, osim održavanja i opravke motornih vozila, hotela i restorana, finansijskog posredovanja i aktivnosti u vezi s nekretninama;
- u čiju delatnost ulažu i druga lica;
- čiji je ukupan promet u godini koja prethodi godini za koju se utvrđuje porez, odnosno čiji je planirani promet kada počinje obavljanje delatnosti – veći od 3.000.000 dinara;
- koji je obveznik poreza na dodatu vrednost, odnosno koji se opredeli za plaćanje poreza na dodatu vrednost u skladu sa zakonom kojim se uređuje porez na dodatu vrednost.
Izuzetno od ovoga, preduzetniku koji trgovinsku ili ugostiteljsku delatnost obavlja u kiosku, prikolici ili sličnom montažnom ili pokretnom objektu može se, na njegov zahtev, odobriti da porez plaća na paušalno utvrđen prihod.
Paušalni prihod se utvrđuje u skladu sa određenim kriterijumima i elementima, kao što su: visina prosečne mesečne zarade po zaposlenom u Republici, opštini, gradu i okrugu ostvarene u godini koja prethodi godini za koju se utvrđuje paušalni prihod; mesto na kome se radnja nalazi; opremljenost radnje; broj zaposlenih radnika i angažovanih članova porodice; tržišni uslovi u kojima se delatnost obavlja; površina lokala; starost obveznika i njegova radna sposobnost; visina prihoda obveznika, koji pod istim ili sličnim uslovima obavlja istu ili sličnu delatnost; ostale okolnosti koje utiču na ostvarivanje dobiti.
Inače, kriterijumi i elementi za paušalno oporezivanje bliže su uređeni Uredbom o bližim uslovima, kriterijumima i elementima za paušalno oporezivanje obveznika poreza na prihode od samostalne delatnosti („Sl. glasnik RS“, br. 65/2001, 45/2002, 47/2002, 91/2002, 23/2003, 16/2004, 76/2004 i 31/2005).“
Mišljenje Ministarstva finansija i privrede br. 414-00-10/2012-04 od 15.10.2012. godine