Pravilnik o bližim uslovima za proizvodnju i promet prehrambenih proizvoda biljnog porekla
Pravilnik o bližim uslovima za proizvodnju i promet prehrambenih proizvoda biljnog porekla
Sl.glasnik RS br. 50/96
I UVODNA ODREDBA
Ovim pravilnikom propisuju se bliži uslovi u pogledu objekta, uređaja i opreme za proizvodnju i promet prehrambenih proizvoda biljnog porekla (u daljem tekstu: prehrambeni proizvodi) i određuju delatnosti za čije je obavljanje potrebna odgovarajuća stručna sprema.
II USLOVI U POGLEDU PROSTORIJA ZA PROIZVODNJU PREHRAMBENIH PROIZVODA
Preduzeće, drugo pravno i fizičko lice i preduzetnik koji obavljaju proizvodnju prehrambenih proizvoda obezbeđuju prostorije u kojima se vrši prijem, čuvanje i skladištenje sirovina, prostorije za proizvodnju, prostorije u kojima se vrši pakovanje i deklarisanje i prostorije u kojima se čuvaju i skladište gotovi prehrambeni proizvodi, čiji broj i veličina zavise od vrste sirovina, vrste prehrambenog proizvoda i tehnološkog postupka proizvodnje.
Prostorije iz stava 1. ovog člana izgrađuju se od čvrstog i nezapaljivog materijala koji neće nepovoljno uticati na kvalitet sirovine i gotovog proizvoda i imaju obezbeđenu ventilaciju, osvetljenje i zaštitu od ulaska insekata, ptica i glodara.
Putevi kojima se vrši dopremanje i otpremanje sirovina i gotovih prehrambenih proizvoda moraju biti takvi da se ne ukrštaju.
U jednoj prostoriji može se skladištiti više vrsta sirovina ili gotovih prehrambenih proizvoda koje štetno ne utiču na kvalitet druge vrste sirovina ili gotovih prehrambenih proizvoda i da ima dovoljno prostora za laku manipulaciju pri smeštaju i uzimanju sirovina i gotovih prehrambenih proizvoda.
U prostoriji iz stava 1. ovog člana ne može se skladištiti upotrebljena ambalaža, proizvodi, predmeti i materijali koji svojim mirisom i nečistoćom mogu promeniti organoleptička svojstva prehrambenog proizvoda.
Za proizvodnju osvežavajućih bezalkoholnih pića pored prostorija iz člana 2. ovog pravilnika obezbeđuje se i posebna prostorija za pranje povratne ambalaže (boca, nosiljki).
III USLOVI U POGLEDU OPREME I UREĐAJA ZA PROIZVODNJU PREHRAMBENIH PROIZVODA
Oprema i uređaji u prostoriji za prijem, čuvanje i skladištenje sirovina, a u zavisnosti od vrste, kapaciteta i tehnološkog postupka proizvodnje jeste:
1) prijemna rampa i usipni koš;
2) vage i uređaji za merenje količine sirovine i pomoćnog materijala;
3) unutrašnja transportna sredstva za manipulaciju i smeštaj sirovina i poluproizvoda;
4) podmetači, police i palete za skladištenje određenih vrsta sirovina;
5) rashladni i drugi uređaji za održavanje temperature, vlage, kontrolisane i modifikovane atmosfere, kao i uređaji za ubrzavanje dozrevanja određenih sirovina;
6) instrumenti za merenje temperature i relativne vlage, ako se skladište higroskopni i lako kvarljivi prehrambeni proizvodi;
7) instrumenti za utvrđivanje kvaliteta sirovina.
Mesto prijema i isporuke sirovina mora imati nadstrešnicu dovoljne dužine da štiti vozilo kojim se vrši dopremanje sirovina.
Oprema i uređaji u proizvodnoj prostoriji a u zavisnosti od vrste, kapaciteta i tehnološkog postupka proizvodnje prehrambenih proizvoda, jeste:
1) instrumenti za merenje protoka sirovina, pomoćnog materijala, poluproizvoda i gotovih proizvoda;
2) uređaji i oprema za pranje i čišćenje, ljušćenje, odnosno mehaničku pripremu sirovina za preradu;
3) uređaji i oprema za klasiranje sirovina;
4) uređaji i oprema za biohemijsku, odnosno fizičku, odnosno termičku obradu sirovina, pomoćnog materijala i poluproizvoda;
5) uređaji i oprema za ekstrakciju;
6) uređaji i oprema za filtriranje, prosejavanje, miksiranje i glaziranje gotovih proizvoda;
7) uređaji i oprema za zatvoren transport gotovih proizvoda;
8) instrumenti za kontrolu kvaliteta gotovog prehrambenog proizvoda.
Za proizvodnju osvežavajućih bezalkoholnih pića, pored opreme i uređaja iz člana 6. ovog pravilnika, obezbeđuje se i:
1) automatski uređaj za pranje boca;
2) sud za pripremu šećernog sirupa i za njegovu pasterizaciju;
3) uređaj za prečišćavanje šećernog sirupa;
4) sud za pripremu gotovog sirupa;
5) uređaj za mešanje vode i sirupa i impregnaciju (premiks uređaj);
6) aparat za nalivanje i punjenje osvežavajućeg bezalkoholnog pića u boce;
7) aparat za zatvaranje.
Sudovi i uređaji iz tač. 2, 3, 4, 5. i 6. ovog člana povezuju se sistemom cevovoda i pumpi.
Za proizvodnju mlinskih proizvoda, pored opreme i uređaja iz člana 6. ovog pravilnika, obezbeđuje se i:
1) za prethodno i mlinsko čišćenje (u zavisnosti od načina čišćenja) i pripremu:
– trijer;
– aspirator;
– četkalica;
– ribalica;
– praonica (kod vlažnog načina čišćenja);
– komora za odležavanje i kondicioniranje zrna;
– kvasilica;
2) za preradu:
– valjci za višestepeno izmeljavanje (u zavisnosti od kapaciteta);
– uređaj za klasiranje mliva;
– uređaj za čišćenje griza;
– uređaj za prosejavanje mliva;
– istresilica mekinja (vrgač);
– najmanje tri komore za prihvat i mešanje brašna;
– komore za prihvat sporednih proizvoda.
Svaki mlin ima uređaje kojima se obezbeđuje najmanje 78% izbrašnjavanja uz meljavu najmanje dva tipa brašna od pšenice prosečnog kvaliteta prema važećem jugoslovenskom standardu.
Za proizvodnju pekarskih proizvoda, pored opreme i uređaja iz člana 6. ovog pravilnika, obezbeđuje se sledeća oprema i uređaji:
1) uređaj za sejanje brašna;
2) uređaj za pripremu i odmeravanje tople vode;
3) mesilica za testo;
4) uređaj za fermentaciju testa;
5) garb kolica sa odgovarajućim brojem posuda;
6) peć sa uređajem za merenje temperature;
7) radni stolovi za obradu testa,
8) posude za manipulaciju;
9) oprema za prihvat i čuvanje gotovih proizvoda.
Za proizvodnju masnih peciva i pekarskih kolača obezbeđuje se i radni sto za njihovu proizvodnju.
Za proizvodnju testenina, pored opreme i uređaja iz stava 1. tač. 1, 2, 3, 7, 8. i 9. ovog pravilnika obezbeđuje se i uređaj za oblikovanje i sušenje.
Oprema i uređaji u prostorijama za pakovanje i deklarisanje gotovih prehrambenih proizvoda jeste:
1) vaga za merenje sa poluautomatskim ili automatskim doziranjem gotovih proizvoda;
2) mašina za pakovanje i zatvaranje gotovih proizvoda;
3) aparat za etiketiranje i deklarisanje gotovog proizvoda;
4) oprema za transport upakovanog proizvoda;
5) mašina za zbirno pakovanje gotovih proizvoda.
Oprema u prostoriji za skladištenje gotovih prehrambenih proizvoda jeste:
1) palete;
2) police;
3) podmetači;
4) unutrašnja transportna sredstva za manipulaciju i smeštaj gotovih prehrambenih proizvoda.
Oprema iz stava 1. ovog člana mora biti dovoljno udaljena od poda, zida i tavana.
IV USLOVI U POGLEDU STRUČNE SPREME ZA PROIZVODNJU PREHRAMBENIH PROIZVODA
Procesom proizvodnje šećera, biljnih ulja, proizvoda od ulja, proizvoda od voća i povrća, voćnih sokova, osvežavajućih bezalkoholnih pića, kvasca, aditiva, keksa i srodnih proizvoda, čokolada i bombonskih proizvoda rukovodi diplomirani inženjer poljoprivrede smera tehnologije prehrambenih proizvoda, ili diplomirani inženjer prehrambene tehnologije ili diplomirani inženjer tehnologije ili diplomirani hemičar.
Procesom proizvodnje proizvoda od voća i povrća, voćnih sokova i osvežavajućih bezalkoholnih pića može rukovoditi i diplomirani inženjer poljoprivrede smera za voćarstvo i vinogradarstvo.
Procesom proizvodnje mlinskih proizvoda, hleba, peciva, testenina, čaja, proizvoda od kafe, kao i kolača, torti i sličnih proizvoda u poslastičarnici rukovodi lice koje ima stečeno odgovarajuće srednje obrazovanje u trajanju od najmanje tri godine, odnosno najmanje III stepen stručne spreme.
V USLOVI ZA PROMET PREHRAMBENIH PROIZVODA
Preduzeće, drugo pravno i fizičko lice i preduzetnik koji obavlja promet prehrambenih proizvoda obezbeđuje prostorije za čuvanje, odnosno skladištenje prehrambenih proizvoda koji ispunjavaju uslove iz člana 2. stav 2. i čl. 3. i 11. ovog pravilnika.
Prevozna sredstva kojima se obavlja transport lako kvarljivih prehrambenih proizvoda imaju uređaje i opremu koji obezbeđuju održavanje kvaliteta gotovog prehrambenog proizvoda.
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije“.
