Obaveza izdavanja računa izvođača investitoru za delimičan promet izgradnje građevinskog objekta

Napomena : Pročitajte ceo tekst (a ne samo tekst obeležen bojom ili podvlačenjem) jer samo ceo tekst u potpunosti  tumači i objašnjava određeno pitanje odnosno problem

 

„Odredbom člana 3. Zakona o porezu na dodatu vrednost („Sl. glasnik RS“, br. 84/2004, 86/2004 – ispr., 61/2005 i 61/2007 – dalje: Zakon) propisano je, da su predmet oporezivanja PDV isporuka dobara i pružanje usluga koje poreski obveznik izvrši u Republici uz naknadu, u okviru obavljanja delatnosti, kao i uvoz dobara u Republiku.

Promet dobara, u smislu ovog zakona, a u skladu sa odredbom člana 4. stav 1. Zakona, je prenos prava raspolaganja na telesnim stvarima (dalje: dobra) licu koje tim dobrima može raspolagati kao vlasnik, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.

U skladu sa odredbom stava 3. tačka 6) istog člana Zakona, prometom dobara, u smislu ovog zakona, smatra se i isporuka dobara proizvedenih ili sastavljenih po nalogu naručioca, od materijala isporučioca, ako se ne radi samo o dodacima ili drugim sporednim materijalima.

Odredbom člana 14. stav 1. tačka 3) Zakona propisano je, da ako se dobro isporučuje bez otpreme, odnosno prevoza, promet dobara nastaje danom prenosa prava raspolaganja na dobrima primaocu.

Ako se vrši delimična isporuka dobra koje se isporučuje bez otpreme, odnosno prevoza, koja postoji u slučaju kada je za isporuku određenih delova ekonomski deljive isporuke posebno ugovorena naknada, promet dobra nastaje danom prenosa prava raspolaganja na delimičnoj isporuci dobra primaocu (st. 3. i 4. člana 14. Zakona).

U skladu sa odredbama člana 120. st. 1. i 2. Zakona o planiranju i izgradnji („Sl. glasnik RS“, br. 47/2003 i 34/2006), investitor obezbeđuje stručni nadzor u toku građenja objekta, odnosno izvođenja radova za koje je izdato odobrenje za izgradnju, a koji obuhvata: kontrolu da li se građenje vrši prema odobrenju za izgradnju, odnosno prema glavnom projektu; kontrolu i proveru kvaliteta izvođenja svih vrsta radova i primenu propisa, standarda i tehničkih normativa; proveru da li postoje dokazi o kvalitetu materijala, opreme i instalacija koji se ugrađuju; davanje uputstava izvođaču radova; saradnju sa projektantom radi obezbeđenja detalja tehnoloških i organizacionih rešenja za izvođenje radova i rešavanje drugih pitanja koja se pojave u toku izvođenja radova.

Saglasno odredbi člana 4. Pravilnika o načinu i postupku vršenja stručnog nadzora u toku građenja objekta („Sl. glasnik RS“, br. 105/2003 – dalje: Pravilnik), stručni nadzor se obezbeđuje od početka građenja objekta do njegovog završetka i izdavanja upotrebne dozvole i obuhvata sve faze građenja.

Prema odredbama člana 12. Pravilnika, nadzorni organ u toku vršenja stručnog nadzora pismeno konstatuje nad kojim radovima vrši stručni nadzor, uočene nedostatke pri izvođenju radova, mere koje je preduzeo ili je na njih uputio izvođača radova, odnosno odgovornog izvođača radova, rokove koje je dao za njihovo otklanjanje, primedbe u pogledu kvaliteta i dinamike građenja, kao i druge podatke koji su bitni za praćenje toka građenja objekta. Navedene podatke nadzorni organ unosi u građevinski dnevnik koji overavaju svojim potpisom i pečatom nadzorni organ i odgovorni izvođač radova.

U smislu navedenih zakonskih i podzakonskih odredaba, kada obveznik PDV – izvođač građevinskih radova u toku izgradnje građevinskog objekta od sopstvenog materijala ispostavlja investitoru privremene situacije, smatra se da je danom overe privremene situacije od strane nadzornog organa izvršena delimična isporuka građevinskog objekta, dok je danom overe konačne situacije od strane nadzornog organa izvršena isporuka građevinskog objekta.

Odredbom člana 42. stav 1. Zakona propisano je, da je obveznik PDV dužan da izda račun ili drugi dokument koji služi kao račun (dalje: račun) za svaki promet dobara i usluga drugim obveznicima.

Obaveza izdavanja računa iz stava 1. ovog člana postoji i ako obveznik naplati naknadu ili deo naknade pre nego što je izvršen promet dobara i usluga (avansno plaćanje), s tim što se u konačnom računu odbijaju avansna plaćanja u kojima je sadržan PDV (odredba člana 42. stav 2. Zakona).

Saglasno sa odredbama stava 3. istog člana Zakona, račun naročito sadrži sledeće podatke:

1) naziv, adresu i PIB obveznika – izdavaoca računa;

2) mesto i datum izdavanja i redni broj računa;

3) naziv, adresu i PIB obveznika-primaoca računa;

4) vrstu i količinu isporučenih dobara ili vrstu i obim usluga;

5) datum prometa dobara i usluga i visinu avansnih plaćanja;

6) iznos osnovice;

7) poresku stopu koja se primenjuje;

8) iznos PDV koji je obračunat na osnovicu;

9) napomenu o poreskom oslobođenju.

Odredbom člana 7. stav 1. Pravilnika o određivanju slučajeva u kojima nema obaveze izdavanja računa i o računima kod kojih se mogu izostaviti pojedini podaci („Sl. glasnik RS“, br. 105/2004, 140/2004 i 67/2005 – dalje: Pravilnik o računima) propisano je, da poreski obveznik koji vrši oporezivi promet dobara i usluga izdaje račun u kojem ne iskazuje podatke iz člana 42. stav 3. tačka 9) Zakona.

Saglasno navedenim odredbama Zakona i Pravilnika o računima, račun koji izdaje obveznik PDV drugom obvezniku PDV za oporezivi promet dobara i usluga mora da sadrži podatke o nazivu, adresi i PIB – u izdavaoca računa, mestu i datumu izdavanja i rednom broju računa, nazivu, adresi i PIB – u primaoca računa, vrsti i količini isporučenih dobara ili vrsti i obimu usluga, datumu prometa dobara i usluga i visini avansnih plaćanja, iznosu osnovice, poreskoj stopi koja se primenjuje i iznosu PDV koji je obračunat na osnovicu.

Prema tome, kada obveznik PDV – izvođač građevinskih radova vrši izgradnju građevinskog objekta od sopstvenog materijala obvezniku PDV – investitoru, pri čemu u toku izgradnje predmetnog objekta ispostavlja investitoru privremene situacije, obveznik PDV – izvođač građevinskih radova je dužan da za delimičan promet građevinskog objekta za koji ispostavlja privremenu situaciju, u poreskom periodu u kojem je ta situacija overena od strane nadzornog organa, izda račun ili drugi dokument koji služi kao račun investitoru, a koji sadrži podatke propisane Zakonom i Pravilnikom o računima. Imajući u vidu da Zakonom i Pravilnikom o računima nije propisan oblik računa, kao račun iz člana 42. Zakona za delimičan promet građevinskog objekta koji vrši obveznik PDV – izvođač građevinskih radova investitoru može da služi privremena situacija overena od strane nadzornog organa ako sadrži sve podatke propisane Zakonom i Pravilnikom o računima, a može da služi i poseban račun izdat na osnovu overene privremene situacije u kojem, između ostalog, kao podatak o vrsti i količini isporučenih dobara treba da bude naveden broj privremene situacije (a u slučaju kada postoji više investitora i procentualno učešće vrednosti privremene situacije koja se odnosi na investitora kojem se izdaje račun), a kao podatak o datumu prometa dobra datum overe privremene situacije od strane nadzornog organa.“

Mišljenje Ministarstva finansija br. 413-00-1694/2008-04 od 15.09.2008. godine