Davanje novca od pravnog lica naslednicima pokojnog zaposlenog na ime njihovog odricanja od potraživanja
Davanje novca od pravnog lica naslednicima pokojnog zaposlenog na ime njihovog odricanja od potraživanja
„Prema odredbi člana 14. stav 2. Zakona o porezima na imovinu („Sl. glasnik RS“, br. 26/2001, „Sl. list SRJ“, br. 42/2002 – odluka SUS i „Sl. glasnik RS“, br. 80/2002, 80/2002 – dr. zakon, 135/2004, 61/2007, 5/2009, 101/2010 i 24/2011 – dalje: Zakon), porez na nasleđe i poklon plaća se i na nasleđeni, odnosno na poklon primljeni gotov novac, štedne uloge, depozite u bankama, novčana potraživanja, prava intelektualne svojine, pravo svojine na upotrebljavanom motornom vozilu – osim na mopedu, motokultivatoru, traktoru i radnoj mašini, upotrebljavanom plovilu, odnosno na upotrebljavanom vazduhoplovu na sopstveni pogon osim državnog, i druge pokretne stvari, osim udela u pravnom licu, odnosno hartija od vrednosti.
Poklonom, u smislu Zakona, ne smatra se prenos bez naknade prava na nepokretnostima i pokretnim stvarima na koji se plaća porez na dodatu vrednost, u skladu sa propisima kojima se uređuje porez na dodatu vrednost, nezavisno od postojanja ugovora o poklonu (član 14. stav 5. Zakona).
Poklonom, u smislu ovog zakona, ne smatra se primanje po osnovima koji su izuzeti iz dohotka za oporezivanje, odnosno na koje se plaća porez na dohodak građana, u skladu sa zakonom kojim se uređuje oporezivanje dohotka građana (član 14. stav 6. Zakona).
Od oporezivanja porezom na nasleđe i poklon izuzimaju se novac, prava, odnosno stvari iz člana 14. stav 2. Zakona, koje naslednik nasledi, odnosno poklonoprimac primi na poklon, od istog lica, za vrednost nasleđa, odnosno poklona, do 30.000 dinara u jednoj kalendarskoj godini po svakom od tih osnova (član 14. stav 8. Zakona).
Prema odredbi člana 9. st. 1. i 2. Zakona o nasleđivanju („Sl. glasnik RS“, br. 46/95 i 101/2003 – odluka USRS), prvi nasledni red čine ostaviočevi potomci i njegov bračni drug. Ostaviočeva deca i bračni drug nasleđuju na jednake delove.
Odredbom člana 68. st. 1. i 2. Porodičnog zakona („Sl. glasnik RS“, br. 18/2005 i 72/2011 – dr. zakon) propisano je da roditelji imaju pravo i dužnost da se staraju o detetu. Staranje o detetu obuhvata: čuvanje, podizanje, vaspitavanje, obrazovanje, zastupanje, izdržavanje te upravljanje i raspolaganje imovinom deteta.
Roditelji imaju pravo i dužnost da zastupaju dete u svim pravnim poslovima i u svim postupcima izvan granica poslovne i procesne sposobnosti deteta (zakonsko zastupanje). Roditelji imaju pravo da preduzimaju pravne poslove kojima upravljaju i raspolažu prihodom koji je steklo dete mlađe od 15 godina (član 72. st. 1. i 3. Porodičnog zakona).
Imajući u vidu odredbe navedenih zakona, kao i činjenicu da se pravna priroda ugovora ne opredeljuje prema nazivu pravnog posla, već prema pravima i obavezama koje za ugovorne strane iz tog pravnog posla proizilaze, davanje novca (u iznosu od 100.000 EUR) koji pravno lice učini maloletnim ćerkama pokojnog fizičkog lica koje je bilo zaposleno kod pravnog lica – davaoca novca, uz protivčinidbu davaocu sredstava u obliku odricanja od prava na potraživanje od tog pravnog lica, koju bi učinila supruga pokojnog fizičkog lica a majka maloletnih primaoca sredstava (koje potraživanje po bilo kom osnovu može zahtevati bilo kao svoje, ili kao zakonski naslednik pokojnog fizičkog lica ili kao zakonski zastupnik zakonskih naslednika – maloletnih ćerki pokojnog fizičkog lica), sa poreskog stanovišta nema karakter poklona kao dobročinog akta. S tim u vezi, priroda davanja (pa i davanja novca na ime odricanja od potraživanja), opredeljuje elemente koji predstavljaju osnov za oporezivanje u svakom konkretnom slučaju (oblik poreza, nastanak poreske obaveze…).
U svakom konkretnom slučaju nadležni poreski organ utvrđuje poreske činjenice prema njihovoj ekonomskoj suštini, pri čemu – ako se simulovanim pravnim poslom prikriva neki drugi pravni posao, za utvrđivanje poreske obaveze osnovu čini disimulovani pravni posao.“
Mišljenje Ministarstva finansija br. 430-06-00378/2011-04 od 16.09.2011. godine
