Godišnji porez na dohodak građana za 2013 godinu
Godišnji porez na dohodak građana za 2013 godinu
„1. Godišnji porez na dohodak građana
Godišnji porez na dohodak građana plaćaju fizička lica koja su u kalendarskoj godini ostvarila dohodak veći od trostrukog iznosa prosečne godišnje zarade po zaposlenom isplaćene u Republici Srbiji u godini za koju se utvrđuje porez, prema podacima republičkog organa nadležnog za poslove statistike, u skladu sa odredbom člana 87. stav 1. Zakona o porezu na dohodak građana („Sl. glasnik RS“, br. 24/2001, 80/2002, 80/2002 – dr. zakon, 135/2004, 62/2006, 65/2006 – ispr., 31/2009, 44/2009, 18/2010, 50/2011, 91/2011 – odluka US, 7/2012 – usklađeni din. izn., 93/2012, 114/2012 – odluka US, 8/2013 – usklađeni din. izn., 47/2013, 48/2013 – ispr., 108/2013 i 6/2014 – usklađeni din. izn. – dalje: Zakon).
2. Poreski obveznici
Saglasno odredbi člana 87. stav 1. Zakona, obveznici godišnjeg poreza na dohodak građana su fizička lica koja su u kalendarskoj godini ostvarili dohodak veći od trostrukog iznosa prosečne godišnje zarade po zaposlenom isplaćene u Republici Srbiji u godini za koju se utvrđuje porez, prema podacima republičkog organa nadležnog za poslove statistike, i to:
1) rezidenti za dohodak ostvaren na teritoriji Republike i u drugoj državi;
2) nerezidenti za dohodak ostvaren na teritoriji Republike.
3. Neoporezivi iznos
Neoporezivi iznos dohotka za 2013. godinu iznosi 2.185.488 dinara i odgovora visini trostrukog iznosa prosečne godišnje zarade po zaposlenom isplaćene u Republici Srbiji u 2013. godini, prema podacima republičkog organa nadležnog za poslove statistike.
Prema podatku Republičkog zavoda za statistiku, objavljenom u „Sl. glasniku RS“, br. 6/2014, prosečna godišnja zarada po zaposlenom u Republici Srbiji isplaćena u 2013. godini iznosi 728.496 dinara.
4. Prihodi koji se oporezuju
Prema odredbi člana 87. stav 2. Zakona, predmet oporezivanja godišnjim porezom na dohodak građana su prihodi koji su isplaćeni (ostvareni) u periodu od 1. januara do 31. decembra 2013. godine, nezavisno od toga za koji su period isplaćeni, i to:
1) zarada iz čl. 13. do 14b Zakona;
2) oporezivi prihod od samostalne delatnosti iz čl. 33. i 40. Zakona;
3) oporezivi prihod od autorskih prava, prava srodnih autorskom pravu i prava industrijske svojine iz čl. 55. i 60. Zakona;
4) oporezivi prihod od izdavanja nepokretnosti iz člana 63. stav 3. Zakona;
5) oporezivi prihod od davanja u zakup pokretnih stvari iz člana 82. st. 3. i 4. Zakona;
6) oporezivi prihod sportista i sportskih stručnjaka iz člana 84a Zakona;
7) oporezivi drugi prihodi iz člana 85. Zakona;
8) prihodi po osnovima iz tač. 1) do 7) ovog stava, ostvareni i oporezovani u drugoj državi za obveznike iz stava 1. tačka 1) člana 87. Zakona.
Napominjemo da oporezivi prihod od nepokretnosti iz čl. 68. i 70. Zakona o porezu na dohodak građana („Sl. glasnik RS“, br. 24/2001, 80/2002, 80/2002 – dr. zakon, 135/2004, 62/2006, 65/2006 – ispr., 31/2009, 44/2009, 18/2010, 50/2011, 91/2011 – odluka US, 7/2012 – usklađeni din. izn., 93/2012 i 114/2012 – odluka US) nije predmet oporezivanja godišnjim porezom na dohodak građana počev od 30. maja 2013. godine. Naime, odredbom člana 30. Zakona o izmenama i dopunama Zakona o porezu na dohodak građana („Sl. glasnik RS“, br. 47/2013 – dalje: Zakon o izmenama i dopunama Zakona) brisani su čl. 66. do 71. Zakona o porezu na dohodak građana kojima je bio uređen porez na prihode od nepokretnosti. S tim u vezi, imajući u vidu odredbe čl. 26, 27, 28. i 39. Zakona o izmenama i dopunama Zakona, prihod od izdavanja sopstvene nepokretnosti ima poreski tretman prihoda od kapitala iz čl. 61, 63. i 64. Zakona, dok prihod koji ostvari fizičko lice izdavanjem nepokretnosti u podzakup ima poreski tretman drugog prihoda iz člana 85. Zakona. Pored toga, odredbom člana 40. Zakona o izmenama i dopunama Zakona izmenjen je član 87. Zakona o porezu na dohodak građana.
Prema navedenim izmenama, oporezivi prihod od nepokretnosti koji je fizičko lice ostvarilo zaključno sa 29.5.2013. godine uračunava se u iznos dohotka koji podleže oporezivanju godišnjim porezom na dohodak građana, a počev od 30.5.2013. godine u iznos dohotka koji podleže oporezivanju godišnjim porezom na dohodak građana uračunava se prihod od izdavanja sopstvene nepokretnosti i prihod od izdavanja nepokretnosti u podzakup saglasno odredbama člana 87. stav 1. tač. 4) i 7) Zakona.
Oporezivi prihod od nepokretnosti iz čl. 68. i 70. Zakona o porezu na dohodak građana, oporezivi prihod od izdavanja sopstvene nepokretnosti iz člana 63. stav 3. Zakona i oporezivi prihod od izdavanja nepokretnosti u podzakup iz člana 85. stav 1. tačka 15) i stav 4. Zakona, u zavisnosti od vrste obrasca za godišnji porez koji podnosi obveznik, iskazuje se u okviru red. br. 3.1, 3.5, 3.7. i 3.9. na Obrascu PPDG-5, odnosno u okviru red. br. 3.1, 3.7. i 3.9. na Obrascu PPDG-2R.
5. Prihodi koji se umanjuju za plaćeni porez i doprinose za obavezno socijalno osiguranje
Prema odredbi člana 87. stav 3. Zakona, zarada, oporezivi prihod od samostalne delatnosti, oporezivi prihod od autorskih prava, prava srodnih autorskom pravu i prava industrijske svojine, oporezivi prihod sportista i sportskih stručnjaka i oporezivi drugi prihod iz člana 85. Zakona, umanjuju se za porez i doprinose za obavezno socijalno osiguranje plaćene u Republici na teret lica koje je ostvarilo zaradu, odnosno oporezive prihode, a ostali oporezivi prihodi koji su predmet oporezivanja godišnjim porezom – oporezivi prihod od izdavanja nepokretnosti i oporezivi prihod od davanja u zakup pokretnih stvari – umanjuju se za porez plaćen na te prihode u Republici.
Dakle, za porez i doprinose za obavezno socijalno osiguranje plaćene u Republici na teret lica koje je ostvarilo prihod umanjuju se:
– zarada,
– oporezivi prihod od samostalne delatnosti,
– oporezivi prihod od autorskih prava, prava srodnih autorskom pravu i prava industrijske svojine,
– oporezivi prihod sportista i sportskih stručnjaka, i
– oporezivi drugi prihod iz člana 85. Zakona.
Samo za porez koji je plaćen u Republici umanjuju se sledeći prihodi:
– oporezivi prihod od izdavanja nepokretnosti (iz dela 4. stav 3. ovog objašnjenja), i
– oporezivi prihod od davanja u zakup pokretnih stvari.
Najviša godišnja osnovica doprinosa za obavezno socijalno osiguranje za 2013. godinu iznosi 3.642.480 dinara („Sl. glasnik RS“, br. 8/2014).
Za slučaj da su doprinosi za obavezno socijalno osiguranje u toku 2013. godine plaćeni iz osnovice koja prelazi iznos najviše godišnje osnovice doprinosa od 3.642.480 dinara, obveznik ima pravo na povraćaj više plaćenog iznosa doprinosa saglasno Zakonu o doprinosima za obavezno socijalno osiguranje („Sl. glasnik RS“, br. 84/2004, 61/2005, 62/2006, 5/2009, 52/2011, 101/2011, 7/2012 – usklađeni din. izn., 8/2013 – usklađeni din. izn., 47/2013, 108/2013 i 6/2014 – usklađeni din. izn.).
Odredbom člana 87. stav 4. Zakona propisano je da se dohodak za oporezivanje uvećava za iznos koji se, u kalendarskoj godini za koju se utvrđuje godišnji porez, obvezniku isplati po osnovu povraćaja doprinosa za obavezno socijalno osiguranje u skladu sa zakonom koji uređuje doprinose za obavezno socijalno osiguranje. Iznos po osnovu izvršenog povraćaja doprinosa za obavezno socijalno osiguranje uračunavaće se u dohodak za oporezivanje godišnjim porezom počev za 2014. godinu.
Iznos koji je u 2013. godini obvezniku isplaćen po osnovu povraćaja više plaćenog doprinosa za obavezno socijalno osiguranje (iznos doprinosa koji su plaćeni iz osnovice koja prelazi iznos najviše godišnje osnovice) ne uračunava se u osnovicu za oporezivanje godišnjim porezom na dohodak građana za 2013. godinu.
Oporezivi prihod od samostalne delatnosti (oporeziva dobit) iz člana 33. Zakona umanjuje se za doprinose koji su na teret preduzetnika plaćeni u toj kalendarskoj godini, a koji nisu priznati kao rashod u poreskom bilansu za 2013. godinu.
Prihodi ostvareni i oporezovani u drugoj državi umanjuju se za porez plaćen u toj drugoj državi (član 87. stav 5. Zakona).
6. Dohodak za oporezivanje
Saglasno odredbi člana 87. stav 6. Zakona, dohodak za oporezivanje čini razlika između dohotka utvrđenog u skladu sa st. 2. do 5. ovog člana i neoporezivog iznosa iz stava 1. istog člana Zakona.
To znači, da se dohodak za oporezivanje utvrđuje kao razlika između godišnjeg zbira prihoda (koji su predmet oporezivanja godišnjim porezom na dohodak građana) ostvarenih u 2013. godini umanjenog za porez i doprinose za obavezno socijalno osiguranje (plaćene na ostvareni prihod u toj kalendarskoj godini) i neoporezivog iznosa od 2.185.488 dinara.
7. Poreska osnovica
Poresku osnovicu za plaćanje godišnjeg poreza na dohodak građana, saglasno odredbi člana 88. Zakona, predstavlja oporezivi dohodak koji čini razlika između dohotka za oporezivanje iz člana 87. stav 6. Zakona i ličnih odbitaka iz člana 88. stav 1. Zakona.
Saglasno članu 88. Zakona, obveznik godišnjeg poreza na dohodak građana ima pravo na lične odbitke koji iznose:
– za poreskog obveznika – 40% od prosečne godišnje zarade po zaposlenom, što iznosi 291.398 dinara;
– za izdržavanog člana porodice – 15% od prosečne godišnje zarade po zaposlenom, po članu, što iznosi 109.274 dinara.
Ukupan iznos ličnih odbitaka ne može biti veći od 50% dohotka za oporezivanje.
Ako su dva ili više članova porodice obveznici godišnjeg poreza na dohodak građana, odbitak za izdržavane članove porodice može ostvariti samo jedan obveznik.
8. Poreska stopa
Prema odredbi člana 89. Zakona, godišnji porez na dohodak građana obračunava se i plaća po propisanoj poreskoj stopi.
Naime, za poreskog obveznika koji je u kalendarskoj godini ostvario oporezivi dohodak do šestostruke prosečne godišnje zarade, stopa godišnjeg poreza je 10%.
Ukoliko je poreski obveznik ostvario oporezivi dohodak koji je viši od šestostruke prosečne godišnje zarade, na iznos koji je viši od šestostruke prosečne godišnje zarade primenjuje se stopa godišnjeg poreza od 15%.
Prema tome, ako je poreski obveznik ostvario oporezivi dohodak u iznosu koji:
– nije viši od 4.370.976 dinara – primenjuje se poreska stopa od 10%;
– je viši od 4.370.976 dinara – primenjuje se poreska stopa od 10% na iznos koji nije viši od 4.370.976 dinara, a poreska stopa od 15% na iznos preko 4.370.976 dinara.
9. Podnošenje poreske prijave
Poreska prijava za utvrđivanje godišnjeg poreza na dohodak građana za 2013. godinu podnosi se na Obrascu PPDG-5 koji je propisan Pravilnikom o obrascima poreskih prijava za utvrđivanje poreza na prihode građana („Sl. glasnik RS“, br. 7/2004, 19/2007, 20/2010, 23/2010 – ispr., 8/2011, 74/2013, 24/2014 i 27/2014 – ispr.).
Izuzetno, poreska prijava za utvrđivanje godišnjeg poreza na dohodak građana za 2013. godinu obveznika koji je ostvario prihod od samostalne delatnosti podnosi se na Obrascu PPDG-2R koji je propisan Pravilnikom o obrascima poreskih prijava za utvrđivanje poreza na dohodak građana koji se plaća po rešenju („Sl. glasnik RS“, br. 49/2014).
Poreska prijava podnosi se najkasnije do 15. maja 2014. godine.
Poresku prijavu obveznik je dužan da podnese poreskom organu na čijoj teritoriji ima prebivalište.
Godišnji porez na dohodak građana utvrđuje rešenjem nadležni poreski organ, na osnovu podataka iz poreske prijave, poslovnih knjiga i drugih podataka koji su od značaja za utvrđivanje poreske obaveze.
Primer načina obračuna godišnjeg poreza za fizičko lice koje ostvaruje prihod po osnovu zarade kod jednog poslodavca, ugovora o autorskom delu i od nepokretnosti:
| Red. br. | Opis | Iznos |
| 1. | Bruto zarada | 5.000.000 |
| 2. | Neoporezivi iznos zarade (7.822 + 8.776 x 4 + 11.000 x 7) | 119.926 |
| 3. | Poreska osnovica (1 – 2) | 4.880.074 |
| 4. | Porez (12%/10% x 3)* – stopa od 10% u primeni počev od 30. maja 2013. godine | 527.147 |
| 5. | Najviša godišnja osnovica doprinosa | 3.642.480 |
| 6. | Doprinosi na teret zaposlenog (17,9%/19,9% x 5) – stopa od 19.9% u primeni počev od 30. maja 2013. godine | 695.207 |
| 7. | Ukupno porez i doprinosi (4 + 6) | 1.222.356 |
| 8. | Prihod za oporezivanje (3 – 7) | 3.657.718 |
| 9. | Bruto autorski honorar | 7.000.000 |
| 10. | Normirani troškovi (43% x 9) | 3.010.000 |
| 11. | Oporezivi prihod (9 – 10) | 3.990.000 |
| 12. | Porez (20% x 11) | 798.000 |
| 13. | Doprinos za PIO na teret primaoca (24% x 11) – stopa od 24% u primeni počev od 30. maja 2013. godine | 957.600 |
| 14. | Ukupno porez i doprinosi (12 + 13) | 1.755.600 |
| 15. | Prihod za oporezivanje (11 – 14) | 2.234.400 |
| 16. | Bruto prihod od nepokretnosti – iz čl. 68. i 70. Zakona o porezu na dohodak građana | 100.000 |
| 17. | Normirani troškovi (20% x 16) | 20.000 |
| 18. | Oporezivi prihod (16 – 17) | 80.000 |
| 19. | Porez (20% x 18) | 16.000 |
| 20. | Prihod za oporezivanje (18 – 19) | 64.000 |
| 21. | Bruto prihod od izdavanja nepokretnosti – iz člana 63. stav 3. Zakona | 4.000.000 |
| 22. | Normirani troškovi (25% x 21) | 1.000.000 |
| 23. | Oporezivi prihod (21 – 22) | 3.000.000 |
| 24. | Porez (20% x 23) | 600.000 |
| 25. | Prihod za oporezivanje (23 – 24) | 2.400.000 |
| 26. | Ukupan godišnji prihod (8 + 15 + 20 + 25) | 8.356.118 |
| 27. | Neoporezivi iznos | 2.185.488 |
| 28. | Dohodak za oporezivanje (26 – 27) | 6.170.630 |
| 29. | Lični odbici (npr. za obveznika i jednog člana) | 400.672 |
| 30. | Oporezivi dohodak – poreska osnovica za godišnji porez (28 – 29) | 5.769.958 |
| 31. | Oporezivi dohodak do šestostruke prosečne godišnje zarade | 4.370.976 |
| 32. | Oporezivi dohodak preko šestostruke prosečne godišnje zarade (30 – 31) | 1.398.982 |
| 33. | Porez po stopi od 10% (10% x 31) | 437.098 |
| 34. | Porez po stopi od 15% (15% x 32) | 209.847 |
| 35. | Godišnji porez (33 + 34) | 646.945 |
* Radi prikaza načina obračuna pretpostavljeni bruto iznos mesečne zarade za period januar-maj 2013. godine opredeljen je u visini od 400.000 dinara.“
[tabs tab1=“Tab 1″ tab2=“Tab 2″ tab3=“Tab 3″]
[tab id=1]Tab content 1[/tab]
[tab id=2]Tab content 2[/tab]
[tab id=3]Tab content 3[/tab]
[/tabs]
